Gpsc mains answer writing

  36.બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન સહાયક સંધિની નીતિના મહત્વના લક્ષણોની યાદી બનાવો. આ નીતિએ ભારતમાં બ્રિટિશ શાસનના વિસ્તરણમાં કેવી રીતે મદદ કરી? અભિગમ : • સહાયક સંધિની નીતિની સંક્ષિપ્ત પૃષ્ઠભૂમિ આપતાં, તેની મહત્વપૂર્ણ વિશેષતાઓનો ઉલ્લેખ કરો. • ભારતમાં બ્રિટિશ શાસનના વિસ્તરણના સંદર્ભમાં આ નીતિની અસરની ચર્ચા કરો.  જવાબ : 1764ના બક્સર યુદ્ધ પછી સહાયક સંધિની પ્રણાલી શરૂ કરવામાં આવી હતી. આ યુદ્ધ પછી, કંપનીએ વિવિધ રાજ્યોમાં રેજીડેંટની નિમણૂક કરવાનું શરૂ કર્યું અને આ રાજ્યોની વહીવટી બાબતોમાં દખલ કરવાનું શરૂ કર્યું. આ નીતિએ તેનું અંતિમ સ્વરૂપ 1798માં લોર્ડ વેલેસ્લીના કાર્યકાળ દરમિયાન 'બિન-હસ્તક્ષેપની નીતિ' તરીકે લીધું હતું. અંગ્રેજો સાથે આ પ્રકારના સહાયક સંધિમાં પ્રવેશેલા તમામ રાજ્યો અમુક નિયમો અને શરતો સ્વીકારવા બંધાયેલા હતા. આ નિયમો અને શરતોમાં નીચેની જોગવાઈઓ શામેલ છે: • સહાયક સંધિ સ્વીકારેલ રાજ્યોમાં ઉદ્ભવતા બાહ્ય અને આંતરિક જોખમોથી બચાવવાની જવાબદારી અંગ્રેજોને સોંપવામાં આવી હતી. • સહાયક સંધિ કરવા વાળા રાજ્યોના ક્ષેત્રમાં બ્રિટિશ શસ્ત્ર સૈન્ય દળ તૈનાત  કરવામાં આવશે. • આ સેનાની જાળવણી મા...

35. રાષ્ટ્રવાદ પર વિવેકાનંદના વિચારોની ચર્ચા કરો. શું તમને લાગે છે કે વર્તમાન વિશ્વમાં રાષ્ટ્રવાદ એકીકૃત બળ કરતાં વિભાજનકારી બળ બની ગયો છે? અભિગમ: • રાષ્ટ્રવાદને સંક્ષિપ્તમાં વ્યાખ્યાયિત કરો. • રાષ્ટ્રવાદ પર વિવેકાનંદના વિચારોની ચર્ચા કરો. • નિવેદનની તરફેણમાં દલીલો અને ઉદાહરણો આપો. • યોગ્ય નિષ્કર્ષ આપો. જવાબ: રાષ્ટ્રવાદને દેશ પ્રત્યેની વફાદારી અથવા રાષ્ટ્રીય ચેતનાની ભાવના તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવે છે. એક તે દેશને અન્ય દેશો ઉપર મૂકે છે. તે મુખ્યત્વે અન્ય દેશો અથવા આંતરરાષ્ટ્રીય જૂથોની તુલનામાં પોતાની રાષ્ટ્રીય સંસ્કૃતિ અને હિતોના પ્રચાર પર ભાર મૂકે છે. રાષ્ટ્રવાદ પર વિવેકાનંદના વિચારો રાષ્ટ્રવાદ અંગેના વિવેકાનંદના મંતવ્યો ભૌગોલિક કે રાજકીય કે ભાવનાત્મક એકતા પર આધારિત ન હતા, અને ન તો એવી લાગણી પર કે 'આપણે ભારતીય છીએ'. રાષ્ટ્રવાદ અંગેના તેમના વિચારો ઊંડા આધ્યાત્મિક હતા. તેમના મતે તે લોકોનું આધ્યાત્મિક એકીકરણ , આત્માનું આધ્યાત્મિક જાગૃતિ હતું. તેમણે વિવિધ આધારો પર પ્રવર્તમાન વિષમતાને ઓળખી અને સૂચવ્યું કે ભારતીય રાષ્ટ્રવાદ પશ્ચિમની જેમ અલગતાવાદી ન હોઈ શકે. તેમના મતે ભારતીય લોકો ...